To ostatnie miesiące istnienia Domu Wczasów Dziecięcych w Bardzie?

Zgodnie z § 71 Rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 20 marca 2023 r. w sprawie niektórych placówek systemu oświaty „Dom wczasów dziecięcych jest placówkq przeznaczo­ną do okresowego pobytu dzieci i młodzieży w celu organizowania i prowadzenia kształcenia dzieci i młodzieży lub wspierania i uzupełniania tego kształcenia, połqczonego z jednocze­snym wspieraniem ich fizycznego i psychicznego rozwoju oraz wzmocnieniem ogólnej kondy­cji psychofizycznej i kształtowaniem zachować prozdrowotnych, z wykorzystaniem lokalnych warunków klimatycznych. Zgodnie z § 72 powyższego Rozporządzenia „Do zadań domu wczasów dziecięcych należy w szczególności organizowanie: 1) zajęć edukacyjnych, wycho­wawczych, opiekuńczych i specjalistycznych; 2) zajęć mających na celu rozwijanie zaintere­sowań i uzdolnień wychowanków; 3) aktywnych form wypoczynku. Dom wczasów dziecię­cych prowadzi działalność dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych, a okres pobytu wychowanka nie może być krótszy niż 5 dni i dłuższy niż 12 tygodni.

W wyniku zmian w przepisach oświatowych dotyczących definicji wychowanka domu wcza­sów dziecięcych, który nie może być uczestnikiem wypoczynku, o którym mowa w art. 92a-92t ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2022 r. poz. 2230) Dom  Wczasów Dziecięcych w Bardzie nie mógł uwzględnić dzieci i młodzieży korzystajacych wła­śnie z powyższych form do Systemu Informacji Oświatowej, co spowodowało brak subwencji  oświatowej na 2024 r.

Wychowankowie Domu Wczasów Dziecięcych w Bardzie, którzy od początku powstania pla­cówki z niej korzystali, opłacali częściowo swój pobyt i wyżywienie według stawek określa­nych uchwałami Zarządu Powiatu Ząbkowickiego. Jednak zdecydowana większość ponoszo­nych kosztów była finansowana ze środków subwencji oświatowej.

Dotychczas do domów wczasów dziecięcych (w tym też do Barda) przyjeżdżały grupy szkolne z opiekunami, którzy realizowali obowiązek szkolny (lub obowiązek nauki) w swoich macie­rzystych szkołach, a w domach wczasów dzieci i młodzież realizowały zadania wychowawcze, rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, poprawiające kondycję fizyczną.

Żadne z tych zadań, żadna z tych form nie mogą być wykazywane w Systemie Informacji Oświatowej, ponieważ nie kwalifikują przebywających w nim dzieci jako „wychowanka", bo zgodnie z zapisami powyższego rozporządzenia, co wskazano w § 76, wychowankami domu wczasów dziecięcych są dzieci i młodzież przebywające w tej placówce, którzy „spełniajq ob­owiqzek szkolny lub obowiązek nauki przez uczęszczanie do szkoły funkcjonującej w domu wczasów dziecięcych lub do szkoły poza domem wczasów dziecięcych". Takie zapisy skutkują brakiem naliczenia subwencji oświatowej dla placówki i finansowanie jej w całości z budżetu powiatu.

Spełnienie obowiązku organizacji zajęć lekcyjnych w Domu Wczasów Dziecięcych w Bardzie, zgodnie z ramowymi planami nauczania dla publicznych szkół nie jest możliwe. Powiat Ząb­kowicki nie ma możliwości zatrudnienia nauczycieli wszystkich przedmiotów, które są pro­wadzone zarówno w szkołach podstawowych, jak i ponadpodstawowych a nawet specjal­nych i wypłacania wynagrodzenia za czas oczekiwania na grupę. Powiat nie ma również moż­liwości zorganizowania dla wychowanków domu wczasów dziecięcych szkoły poza domem wczasów dziecięcych, ponieważ uczniowie ci musieliby uczęszczać do szkół poza godzinami pracy szkół podstawowych i ponadpodstawowych na terenie powiatu, a potencjalni nauczy­ciele, którzy mieliby te zajęcia realizować nie mogli by tego wykonywać z powodu braku cza­su i pensum, które realizują w swoich macierzystych szkołach dla uczniów, których uczą na co dzień (mając już teraz godziny ponadwymiarowe). Nie jest też możliwe dołączenie grup przy­jeżdżających do Domu Wczasów Dziecięcych do klas funkcjonujących w szkołach na terenie powiatu ze względu na różny poziom posiadanej wiedzy uczniów oraz liczebność klas, które w takiej sytuacji mogłyby wynosić ponad 50 uczniów.

Spełnienie obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki poprzez uczęszczanie do szkoły funk­cjonującej w domu wczasów dziecięcych lub poza domem wczasów dziecięcych wiązałoby się z podwójnym finansowaniem każdego ucznia, na którego jest naliczana subwencja oświato­wa dla organu prowadzącego szkołę, do której uczęszcza codziennie oraz subwencja oświa­towa dla organu prowadzącego dom wczasów dziecięcych, do którego przyjechał na co naj­mniej 5 dni.

W momencie, gdy wybuchła pandemia Covid-19, Dom Wczasów Dziecięcych w Bardzie, na podstawie decyzji Wojewody Dolnośląskiego od marca 2020 r. stał się miejscem zbiorowej kwarantanny dla zakażonych wirusem mieszkańców powiatu ząbkowickiego. Zmieniono wówczas sposób finansowania placówek oświatowych, jakimi są domy wczasów dziecięcych. Na rok 2021 naliczono subwencję na podstawie danych z Systemu Informacji Oświatowej za okres od marca 2019 r. do lutego 2020 r., gdzie stosowano poprzednią definicję wychowanka domu wczasów dziecięcych. Podobne naliczenie miało miejsce w kolejnych dwóch latach tj. w 2022 r. i w 2023 r.

Kolejna historia Domu Wczasów Dziecięcych w Bardzie jest związana z wybuchem wojny w Ukrainie. Zgodnie z decyzjami Wojewody Dolnośląskiego z 2022 r. Dom Wczasów Dziecię­cych w Bardzie został wyznaczony do zorganizowania zakwaterowania oraz całodziennego wyżywienia zbiorowego dla ponad 50 dzieci, które w marcu 2022 r. przybyły do tej placówki z Czerkaskiego Centrum Edukacyjno-Rehabilitacyjnego przy Czerkaskiej Radzie Obwodowej w Czerkasach. W tym samym miesiącu i roku do Domu Wczasów Dziecięcych w Bardzie przyby­ła kolejna grupa z Komunalnego Zakładu Orichiwskiego Regionu Centrum Socjalno-Pedagogicznego Rehabilitacji Dzieci Zaporoskiej Rady Regionalnej. Dzieci z pierwszej wymie­nionej placówki w czerwcu 2024 r. wróciły na Ukrainę a pozostała szóstka dzieci, mających orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wraz z opiekunami została relokowana, na podstawie decyzji Wojewody Dolnośląskiego, oraz zgody konsula generalnego Ukrainy, do internatu Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Ząbkowicach Śląskich, ponieważ uczęszcza tam do szkoły specjalnej.