Paweł Gancarz: „System zarządzania pomiędzy szczeblem rządowym, a samorządowym jest ułomny” [wywiad]

Paweł Gancarz - wójt gminy Stoszowice fot.: em24.pl

O braku gotowości do „współpracy” z rządem, realizowanych inwestycjach, problemach i planach na kolejne miesiące rozmawiamy z Pawłem Gancarzem - wójtem gminy Stoszowice.

Express-Miejski.pl: Kiedy ostatni raz był wójt w Warszawie?

Paweł Gancarz: Dokładnie 2 lutego.

Express-Miejski.pl: A wcześniej?

Paweł Gancarz: Wcześniej byłem 15 stycznia.

Express-Miejski.pl: To była jednodniowa wizyta?

Paweł Gancarz: Tak, kilkugodzinna.

Express-Miejski.pl: Pytam o szczegóły, bo 17 stycznia kilkudziesięciu samorządowców z Dolnego Śląska, w tym także naszego powiatu, było w Warszawie. Rozmawiano o inwestycjach w regionie, II edycji Polskiego Ładu. Skoro bywa Pan tak często w stolicy kraju, to chyba jeden wyjazd do stolicy więcej, aby porozmawiać o rozwoju regionu m.in. z ministrem i przedstawicielami Banku Gospodarstwa Krajowego oraz spotkać się z premierem, nie powinien stanowić problemu. Czemu nie wziął pan udziału w wizycie?

Paweł Gancarz: Ponieważ nikt mnie nie zaprosił na to spotkanie. Gdybym otrzymał zaproszenie, to z pewnością rozważałbym udział w tym evencie, tzn. jechać czy nie, czy legitymizować taką władzę, która w sposób świadomy, próbuje do siebie przekonać samorządowców, także z powiatu ząbkowickiego. Niestety, na spotkanie nikt mnie nie zaprosił i nie dał szansy na skorzystanie ze szczodrości rządu. Biorę udział w różnych spotkań, m.in. niedawne spotkanie z ministrem klimatu w Urzędzie Miejskim w Ząbkowicach Śląskich, czy inne, podczas których obecni byli przedstawiciele obozu władzy. Były to spotkania, na które otrzymałem zaproszenie i w których uczestniczyłem. Nie należę do osób, które obrażają się na politykę i polityków. Każde spotkanie wykorzystuję do przedstawienia realnych problemów, z jakimi zmierzają się obywatele i samorządowcy.

Express-Miejski.pl: Z oficjalnego stanowiska Centrum Informacyjnego Rządu wynika, że zaproszeni zostali samorządowcy zgłaszający gotowość współpracy z rządem. Wynika z tego, że nie zgłosił Pan gotowości do takowej współpracy. Czym jednak taka współpraca miałaby się objawiać? Co, pana zdaniem, można przez to rozumieć?

Paweł Gancarz: Jako funkcjonariusze publiczni, parlamentarzyści, jak i samorządowcy jesteśmy wręcz zobligowani do tego żeby współpracować. I współpracujemy każdego dnia. Uważam, że relacje powinny być oparte na równych i sprawiedliwych zasadach. Nie powinny zależeć od sympatii do kogokolwiek czy poparcia dla partii obecnie sprawującej władzę. Nie zgadzam się z przyznawaniem środków samorządom według klucza partyjnego i uzależniania tym samym samorządowców. Nie jest łatwym funkcjonowanie w coraz bardziej centralizowanej rzeczywistości, jednak radzimy sobie. Gmina Stoszowice aplikując o środki zewnętrzne w konkursach z przejrzystymi kryteriami, otrzymuje dofinansowanie. Z reguły środków rządowych, mimo składanych wniosków, nie otrzymujemy. Niestety aktualnie rządowe środki dzielone są na zasadzie uznaniowości, co oznacza, że jeżeli ktoś „współpracuje” z władzą, to te środki otrzymuje, jeśli ktoś „nie współpracuje” to tych środków nie otrzymuje.

Przykładów można mnożyć, ostatnim jest podział środków z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg, gdzie po raz kolejny nasza gmina została pominięta. Można więc zauważyć, że współpracy ze strony rządu nie ma.

Express-Miejski.pl: Patrząc przez pryzmat braku współpracy okazuje się, że od naszej ostatniej rozmowy nie zmieniło się wiele.

Paweł Gancarz: Niestety. Podczas jednej z debat telewizyjnych, w której uczestniczyli przedstawiciele partii rządzącej, pojawiły się z ich ust głosy, że samorządowcy nie powinni przejmować się mniejszymi wpływami do budżetu niż we wcześniejszych latach, bo te środki do budżetu gmin wrócą później w formie dotacji lub dofinansowania na drogi czy innego rodzaju inwestycje. Problem polega na tym, że te środki nie są kierowane do budżetów samorządów systemowo tylko uznaniowo. W efekcie okazuje się, że zabiera się wszystkim, a przekazuje z powrotem te środki wybranym i tu jest ta niesprawiedliwość. Ostatnio nawet przypomniałem jednemu adwersarzowi tę debatę. Jeśli tylko mam możliwość to wskazuję na problemy, z którymi my, jako samorządy się zderzamy. Podczas pandemii także głośno mówiłem, że system zarządzania pomiędzy poziomem rządowym, wojewodami, czyli przedstawicielami administracji rządowej w terenie, a samorządami jest ułomny. Mamy procedury określone w prawie, wystarczy z tego korzystać oraz ewentualnie usprawniać i dzięki temu moglibyśmy w pełni wykorzystać potencjał państwa w obszarze samorządowym z korzyścią dla obywateli. Przykładem tej ułomności niech będzie fakt, że na początku walki z pandemią kierownicy ośrodków pomocy społecznej byli dysponentami jednostek ochotniczych straży pożarnych. Spotkałem się z sytuacją, że strażacy jechali wozem bojowym kilkadziesiąt kilometrów po paczkę żywnościową o wartości 50,00 zł żeby dostarczyć mieszkańcom. Absurd. Do Polski zaczęły docierać fale uchodźców z Ukrainy. Co chwilę wcześniej robił wojewoda dolnośląski? Rozsyłał pisma poprzez Komendy Powiatowe Państwowej Straży Pożarnej do jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych z zapytaniem, gdzie i jakie są możliwości rozlokowania uchodźców, czyli czy są warunki lokalowe, czy jest zaplecze kuchenne, czy są toalety, prysznice… Tu warto podkreślić, że remizy OSP to mienie gminne, które ma użyczone dana jednostka, ale jest to majątek, który spoczywa na barkach samorządu i w różny sposób, poprzez dotowanie jednostek OSP, czy bezpośrednio jako samorząd gminny ten majątek utrzymujemy, a do nas, jako samorządu, takie pismo nie wpłynęło. Po raz kolejny widzimy więc próbę rozwiązania problemu, pomijając samorząd. Trzeba jednak pamiętać, że takie działanie jest ze szkodą dla wszystkich, bo angażując potencjał samorządu i możliwości organizacyjnie jesteśmy w stanie sobie poradzić z wieloma problemami. Jeżeli ktoś chce centralnie zarządzać i nie współpracować z tymi, którzy odpowiadają za pewien obszar funkcjonowania państwa, z góry skazany jest na porażkę. Dojdzie do tego, że cała procedura będzie ułomna, niesystemowa i będzie generowała szereg problemów.

Wracając do sedna pytania, ciężko przekonać mnie do tego, żeby w imię dobrze rozumianej współpracy akceptować takie absurdy. Jeśli mówię, jak sytuacja faktycznie wygląda, bez złośliwości i uszczypliwości do rządzących, to tylko po to, żeby zwrócić uwagę na problem. Jeśli ktoś to odbiera jako atak, jako złą wolę czy brak chęci współpracy, no to jest to błędny odbiór jednej ze stron.

Express-Miejski.pl: Mimo to, w gminie Stoszowice inwestycje postępują. Na ukończeniu jest budowa Inkubatora Przedsiębiorczości w Budzowie. Jaką funkcję będzie pełnił ten obiekt? Są już pierwsze rozmowy z najemcami? Jak to ma wyglądać.

Paweł Gancarz: Jest to obiekt budowany ze środków europejskich, w ramach konkursu, gdzie były transparentne zasady aplikacji o te środki, więc przygotowaliśmy wniosek, który został wysoko oceniony i uzyskał dofinansowanie. Kwota budowy tego obiektu to blisko 6 mln zł, z czego 85 proc. wynosi dofinansowanie, zatem gminę budowa tego obiektu będzie kosztowała kilkaset tysięcy złotych.

Jest to miejsce przeznaczone dla około 15 przedsiębiorców z różnych branż, choć skupiamy się przede wszystkim na lokalnych przedsiębiorcach. Będzie tam m.in. miejsce do wytwarzania soków, czyli produkcji lokalnej żywności, swoją siedzibę będzie miał tam również mały zakład pracy, który będzie zajmował się tematyką energii odnawialnej, będzie sala konferencyjna i pomieszczenia biurowe dla przedsiębiorców, którzy chcą się związać z gminą Stoszowice. Budynek będzie ogrzewany i w pełni funkcjonujący na podstawie odnawialnych źródeł energii.
Zainteresowanie obiektem jest. Zgłaszają się do nas różni przedsiębiorcy, którzy biorą pod uwagę wynajmem pomieszczeń. Został opracowany regulamin, który określa zasady najmu powierzchni. Termin zakończenia prac przewidziano na koniec maja i wtedy też nastąpi oficjalne otwarcie inkubatora i zostaną podpisane pierwsze umowy najmu.

Druga część wywiadu wkrótce.

em24pl