75 lat Orła Ząbkowice Śląskie. Okolicznościowy filmik i obszerna historia klubu [video] [historia]

Liczące w 1946 roku 13 tysięcy mieszkańców Ząbkowice Śląskie nie miały stadionu lub boiska do piłki nożnej. Można jedynie przypuszczać, po fragmentach elementów bramek piłkarskich, że do tego celu adaptowano pogliniane wyrobisko przy ul.Kusocińskiego. Taki stan bazy wskazuje, że tradycje piłkarskie mieszkańców lat przedwojennych i z okresu wojny były nadzwyczaj ubogie. Tworzenie sportu od podstaw nastąpiło z inicjatywy grupy działaczy sportowych już jesienią 1945 roku, a powołanie pierwszego klubu w marcu 1946 roku. Inicjatorem i organizatorem Klubu Sportowego OMTUR „Orzeł” był Tadeusz Miska, właściciel składu opałowego w Ząbkowicach Śląskich. Pierwszymi działaczami klubu OMTUR „Orzeł” byli: Kazimierz Borcz, Michał Donesz i Artur Kurczyński, a pierwszym prezesem wspomniany Tadeusz Miska. W pierwszym „towarzyskim” spotkaniu piłkarskim, rozegranym z zespołem miejscowej jednostki Armii Radzieckiej stacjonującej w koszarach przy ul. Powstańców Warszawskich wystąpili m.in.: Ryszard Staśko, Roman Kopeć, Zoszczuk, Michał Donesz, Łosiuk, Józef Chabrzyk oraz bracia Krępa – Mieczysław i Bogusław. Piłkarzem i trenerem OMTUR „Orzeł” był Artur Woźniak. Mecz zakończył się wynikiem 7:1 dla „Orła. 

Kolejne sezony nie były już tak udane dla Orła, który co prawda jeszcze przez trzy lata występował na boiskach III ligi, lecz zajmował już lokaty w środku stawki. Koniec przygody z ligą okręgową przypadł na sezon 1960/1961. Orzeł w 25 spotkaniach zgromadził tylko 15 punktów i zajął ostatnie miejsce co oznaczało pewny spadek.

Wraz z opuszczeniem szeregów III ligi nastąpiły chude lata dla piłkarstwa w Ząbkowicach Śląskich. Orzeł występował na boiskach Klasy A gdzie spisywał się co najmniej średnio a między 1967 a 1972 rokiem biało – niebiescy rywalizowali w rozgrywkach jeszcze niższego szczebla. Powrót do Klasy A nastąpił w 1972 roku a w swoim debiutanckim sezonie ząbkowiczanie w stawce 12 drużyn zajęli wysokie 5 miejsce. Przygoda z ówczesną Klasą Międzypowiatową trwała do sezonu 1975/1976. W wyniku reorganizacji rozgrywek drużyny z miejsc 8-15 opuszczały ten szczebel rozgrywek a, że Orzeł zajął 8 miejsce ze stratą czterech punktów do siódmej Unii Złoty Stok oznaczało to spadek do niższej klasy.

Dwa sezony zajął Orłowi awans do Klasy Wojewódzkiej. Lata osiemdziesiąte XX wieku to okres gry ząbkowiczan w IV lidze, w której zespół Orła raz miewał lepsze a raz słabsze sezony. W sezonie 1981/1982 biało – niebiescy zajęli czwarte a w sezonie 1983/1984 drugie miejsce w tabeli końcowej. Dobra gra Orła w tym czasie miała swoje przełożenie na osiągane wyniki. Apogeum możliwości zespołu Orła w latach `80 XX wieku przypadło na sezon 1986/1987 kiedy to Orzeł okazał się najlepszą drużyną w rozgrywkach IV ligi. Piłkarze tego klubu o jeden punkt wyprzedzili rezerwy Piasta Nowa Ruda i w końcowej tabeli zajęli pierwsze miejsce. „Gazeta Robotnicza” obwieściła „Orzeł Ząbkowice w III lidze !!!”. Jednak w rozgrywkach następnego sezonu na tym szczeblu rozgrywek rywalizowali piłkarze rezerw noworudzkiego Piasta a ząbkowiczanie nadal występowali w Klasie Okręgowej.

Przygoda z III ligą trwała cztery lata. W swoim pierwszym po awansie sezonie zespół prowadzony przez Bolesława Kozaczko zajął 10 miejsce a prym w drużynie wiedli: Jacek Skrzyniarz, Robert Fudali, Jacek Rudoman, Tomasz Stelmach czy Wiktor Sypek, którzy swoimi bramkami zapewnili Orłowi tą wysoką lokatę.

Kolejny sezon 1995/1996 był jeszcze bardziej udany dla ząbkowiczan, którzy zajęli 7 miejsce, na które złożyło się 14 zwycięstw – 8 remisów – 12 porażek. Kadra zespołu w porównaniu z poprzednimi latami niewiele się zmieniła i nadal o sile zespołu stanowili: Jacek Skrzyniarz, Jacek Pawłowski czy Roman Adamczyk. W rundzie wiosennej kilka ważnych bramek dla Orła zdobył także Tomasz Kosztowniak.

Sezon 1996/1997, który drużyna zaczynała pod wodzą Aleksandra Papiewskiego nie był już tak udany. Drużyna cudem uniknęła degradacji zajmując 14 miejsce w tabeli z tą samą ilością punktów co spadkowicz Pogoń Oleśnica jednak z lepszym bilansem bezpośrednich pojedynków (0:0 w Oleśnicy, 1:0 w Ząbkowicach). Przygoda z III ligą dla Orła skończyła się wraz z sezonem 1997/1998. Drużyna trenowana przez Roberta Fudalego nie była w stanie skutecznie walczyć o utrzymanie i zwłaszcza po fatalnej rundzie jesiennej wiosną grała już tylko by uratować swój honor. Spadek dotknął wtedy aż 12 drużyn a ząbkowiczanie z dorobkiem 29 punktów zajęli dopiero miejsce 18 w stawce 19 zespołów.

Tym samym rozpoczęła się dla Orła era występów w IV lidze. Ząbkowiczanie z reguły stanowili jedną z czołowych ekip tych rozgrywek i meldowali się w czołówce tabeli. W tym czasie w biało – niebieskich barwach występowało kilku piłkarzy, którzy później grali w klubach wyższych lig m.in.: Tomasz Zieliński, Norbert Guła (obaj Miedź Legnica) czy też stanowią obecnie żywą legendę Orła. Szkoleniowcami biało – niebieskich byli wtedy m.in.: Zbigniew Górecki, Romuald Szukiełowicz, Józef Klepak, Ryszard Mordak czy też Janusz Kudyba. W tym czasie prezesami klubu byli m.in. Edward Zygadło, Andrzej Oczkoś, Grzegorz Ewertowski czy też Marcin Orzeszek. Najbliżej awansu do III ligi ząbkowiczanie byli do tej pory w sezonach 2003/2004 oraz 2005/2006. W tym pierwszym Orzeł rywalizował z Inkopaxem Wrocław i tą walkę przegrał różnicą tylko trzech punktów. W drugim przypadku zespół z Ząbkowic Śląskich po doskonałej rundzie wiosennej tylko gorszym bilansem bezpośrednich pojedynków ustąpił pierwszego miejsca rezerwom Zagłębia Lubin.

Wreszcie po 9 latach gry w IV lidze biało – niebiescy osiągnęli upragniony sukces. Ząbkowiczanie wywalczyli pewnie awans do III ligi w sezonie 2006/2007. Już na kilka kolejek przed końcem rozgrywek podopieczni Arkadiusza Albrechta sięgnęli po awans a stało się to w derbowym pojedynku w Ziębicach gdzie Orzeł pokonał miejscową Spartę 5:1.

Na trzecim poziomie rozgrywkowym w Polsce Orzeł spędził paradoksalnie udany sezon, choć zakończony spadkiem. Miało to miejsce w związku z reorganizacją rozgrywek. W sezonie 2007/2008 w roli beniaminka biało-niebiescy zajęli 9 miejsce w stawce 16 zespołów, będąc na półmetku rozgrywek na piątym miejscu. Ząbkowiczanie byli uznawani wówczas ze rewelację rozgrywek. Zespół nadal prowadzony przez Arkadiusza Albrechta wywalczył jesienią 26 punktów w 15 meczach, na co złożyło się osiem zwycięstw, dwa remisy i pięć porażek. Orzeł  sezon rozpoczął wówczas od dwóch wysokich przegranych z Rakowem Częstochowa i Polonią Słubice, ale później biało-niebiescy punktowali już regularnie.

W przerwie zimowej nastąpiła zmiana zarządu Orła. W grudniu 2007 roku stery w klubie przejął Jan Małozięć. Kilka miesięcy później doszło też do zmiany na stanowisku trenera. Arkadiusza Albrechta zastąpił Bogusław Zieliński. Pod jego wodzą ząbkowiczanie wywalczyli 19 punktów, co w ostatecznym rozrachunku dało biało-niebieskim 45 oczek na koniec sezonu i 9 miejsce.

W związku z reorganizacją rozgrywek Orzeł nie zdołał utrzymać się na trzecim poziomie rozgrywkowym w Polsce. Na nim pozostawało bowiem zaledwie sześć zespołów, które na koniec sezonu 2007/2008 zajęły miejsca od 2 do 7. Od przyszłego sezonu te ekipy grały na trzecim poziomie rozgrywkowym w Polsce, który nazwano: nowa II liga. Orzeł do siódmej Lechii Zielona Góra stracił wówczas zaledwie punkt. Ówczesny zwycięzca rozgrywek, GKP Gorzów Wielkopolski awansował do nowej I ligi. Pozostałe zespoły (od miejsc 9 do 16), w tym także Orzeł sezon 2008/2009 rozpoczęły w nowej III lidze (czwarty poziom rozgrywkowy).

W nowej III lidze Orzeł występował przez pięć sezonów. W tym okresie zajmował kolejno: 11 miejsce (sezon 2008/2009), 13 miejsce (sezon 2009/2010), 13 miejsce (sezon 2010/2011), 8 miejsce (sezon 2011/2012) oraz 14 miejsce (sezon 2012/2013), które spowodowało spadek z III ligi (czwarty poziom rozgrywkowy) do IV ligi (piąty poziom rozgrywkowy), na którym Orzeł występuje po dziś dzień. W latach 2009-2013 zespół prowadzili: Arkadiusz Albrecht, Radosław Albrecht, Paweł Adamczyk i Tomasz Stelmach.