Banerowa samowolka kandydatów na posłów i senatorów. Co na to samorządy?

Banery wyborcze coraz częściej pojawiają się w miastach i wsiach. O ile w tym przypadku na jednej z posesji przy al. Niepodległości w Ząbkowicach Śląskich wiszą one na ogrodzeniu budynku należącego do podmiotu prywatnego, o tyle jest sporo miejsc, w których banery pojawiły się mimo braku zgody właściciela czy zarządcy obiektu, m.in. na ogrodzeniach mostów, ogrodzeniach instytucji gminnych, ochotniczych straży pożarnych czy placów zabaw fot.: em24.pl

Kampania wyborcza trwa w najlepsze, a w miastach pojawia się coraz więcej plakatów wyborczych. Sprawdzamy, jak ma się to do prawa wyborczego.

Jadąc ulicami miast i wsi w powiecie ząbkowickim nie sposób znaleźć choć jedną miejscowość, w której nie byłoby banerów i plakatów wyborczych z wizerunkami kandydatów startujących w wyborach parlamentarnych, które odbędą się 15 października. Ich podobizny można dostrzec m.in. na słupach i tablicach ogłoszeniowych, ogrodzeniach instytucji publicznych bądź mienia gminnego czy też powiatowego, ale także na barierkach ochronnych przy drogach gminnych, powiatowych czy wojewódzkich oraz mostach. Niektóre z nich, jak informują czytelnicy, utrudniają widoczność podczas wyjazdu z dróg podporządkowanych.

Zgodnie z zarządzeniami, które wydali poszczególni wójtowie i burmistrzowie w ubiegłym miesiącu, nieodpłatne wieszanie materiałów wyborczych może mieć miejsce na słupach ogłoszeniowych w poszczególnych gminach, a także tablicach informacyjnych. Nie jest to nowość - włodarze przed każdymi wyborami mają obowiązek stosownym zarządzeniem poinformować, które miejsca są przeznaczone na darmową, wyborczą reklamę.

W żadnym z wydanych zarządzeń nie znaleźliśmy informacji o możliwości wieszania materiałów wyborczych w takich miejscach jak ogrodzenia instytucji publicznych bądź mienia gminnego czy też powiatowego, na barierkach ochronnych przy drogach gminnych, powiatowych czy wojewódzkich i mostach. W związku z tym 15 września zwróciliśmy się z pytaniami do wszystkich gmin powiatu ząbkowickiego, a także starostwa i Zarządu Dróg Powiatowych z prośbą o informację, na jakich warunkach poszczególne komitety korzystają z mienia, którego zarządcą są gminy czy powiaty, a które nie zostały wymienione w stosownych zarządzeniach.

Odpowiedź otrzymaliśmy już chociażby z Zarządu Dróg Powiatowych w Ząbkowicach Śląskich. - Do Zarządu Dróg Powiatowych w Ząbkowicach Śląskich do dnia 15 września 2023 roku nie wpłynął żaden wniosek z komitetów wyborczych, a tym samym ZDP w Ząbkowicach Śląskich nie wyrażał zgody na umieszczanie materiałów wyborczych na mieniu będącym w zarządzie ZDP w Ząbkowicach Śląskich. Informuję również, że w dniu 18 września wpłynęło zgłoszenie dotyczących materiałów wyborczych umieszczonych w pasie drogowym dróg wojewódzkich. Zgłoszenie to zostało niezwłocznie przekazane do inspektora terenowego DSDiK.Wpłynęło również zgłoszenie w sprawie materiałów wyborczych w pasie drogowym dróg powiatowych - niezwłocznie zwróciliśmy się do komitetu wyborczego o ich natychmiastowe usunięcie - informuje Małgorzata Załęska, zastępca dyrektora ZDP w Ząbkowicach Śląskich.

Podobnie brzmi stanowisko gminy Ciepłowody w przedmiotowej sprawie. Czytamy w nim, że wójt Łukasz Białkowski nie wyrażał zgody żadnemu komitetowi wyborczeniu na umieszczanie plakatów, banerów, ogłoszeń wyborczych itp. na innych urządzeniach niż te wskazane w zarządzeniu wójta nr 39/23 z 8 sierpnia 2023 roku dotyczącym miejsc przeznaczanych na bezpłatne umieszczanie urzędowych obwieszczeń wyborczych i plakatów wszystkich komitetów wyborczych. Mowa tu o 23. tablicach ogłoszeniowych znajdujących się w 17 sołectwach gminy. Ponadto gmina nie zawierała żadnych umów w tym zakresie z komitetami wyborczymi.

- Otrzymywaliśmy sygnały od mieszkańców kilku sołectw o wywieszeniu banerów z wizerunkiem kandydatów, które znajdowały się na ogrodzeniu miejsc zarządzanych i należących do gminy (remiza OSP, place zabaw czy ogrodzenia świeetlicy wiejskiej). Pełnomocnik wyborczy kontaktował sie z biurem poselskim kandydatów, których banery zostały rozwieszone na ogrodzeniach z prośbą o przewieszenie ich w miejsca wskazane w zarządzeniu, czyli tablice ogłoszeniowe. Banery po monicie ze strony pełnomocnika wyborczego zostały ściągnięte przez przedstawicieli komitetów wyborczych - informuje wójt Łukasz Białkowski i dodaje, że mieszkańcy informacje o materiałach wyborczych umieszczonych niezgodne z prawem mogą zgłaszać do urzędu gminy bądź na policję.

Również do gminy Stoszowice żaden z komitetów wyborczych nie wstępował o wyrażenie zgody objętej przedmiotem zapytania, a tym samym Gmina Stoszowice nie wyraziła zgody żadnemu z komitetów wyborczych na umieszczenie banerów na mieniu gminnym. 

-  Na mocy zarządzenia nr 63/2023 Wójta Gminy Stoszowice z dnia 9 sierpnia 2023 r. zostały zapewnione miejsca na bezpłatne umieszczenie urzędowych obwieszczeń wyborczych i plakatów wszystkich komitetów wyborczych oraz podano wykaz tych miejsc do publicznej wiadomości. Do tut. urzędu nie wpływały wnioski od mieszkańców dot. zamieszczania banerów i materiałów wyborczych na zarządzanych przez gminę terenach i obiektach, a reakcje osób odpowiedzialnych za poszczególne zadania związane z wyborami będą determinowane wymogami wynikającymi z powszechnie obowiązujące przepisów prawa - informuje Anna Tuła ze stoszowickiego urzędu, dodając jednocześnie, że mieszkańcy informacje o zamieszczania materiałów wyborczych mogą zgłaszać do urzędu (Anna Tuła - tel. 74 8 164 533).

Wciąż czekamy na odpowiedzi z innych samorządów, jednak do naszej redakcji dotarły już m.in. informacje, że po interwencji mieszkańców w Złotym Stoku, także zniknęło część banerów wiszących w miejscach do tego nieprzeznaczonych. Mowa tu chociażby o ogrodzeniu szkoły podstawowej, czy barierkach przy skrzyżowaniu ul. Sudeckiej z ul. Kościuszki. 

Otrzymaliśmy także zgłoszenia z gminy Bardo o banerach wiszących w miejscach do tego nieprzeznaczonych. Tam jednak banery wciąż się znajdują, a burmistrz Krzysztof Żegański 18 września wydał zarządzenie zmieniające jego wcześniejsze zarządzenie (z 14 sierpnia) w sprawie wyznaczenia miejsc przeznaczonych na bezpłatne umieszczanie urzędowych obwieszczeń wyborczych, haseł wyborczych i plakatów komitetów wyborczych oraz podania wykazu tych miejsc do publicznej wiadomości podczas kampanii wyborczej przed wyborami do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na dzień 15 października 2023 roku.

Zmiana dotyczy miejsc, w którym komitety wyborcze i kandydaci mogą nieodpłatnie umieszczać swoje materiały wyborcze. Oprócz słupów ogłoszeniowych i tablic, dodatkowo są to ogrodzenia obiektów użyteczności publicznej, latarnie, urządzenia energetyczne oraz telekomunikacyjne będące własnością Gminy Bardo lub będących w zarządzie Gminy Bardo. Umieszczanie materiałów wyborczych może nastąpić jednak tylko po otrzymaniu zgody burmistrza i odbywa się na zasadach równego dostępu komitetów wyborczych do tych miejsc.

Kara za wieszanie banerów w miejscach do tego nieprzeznaczonych może wynieść nawet 5 tys. zł

Zgodnie z art. 63a § 1 kodeksu wykroczeń: „Kto umieszcza w miejscu publicznym do tego nieprzeznaczonym ogłoszenie, plakat, afisz, apel, ulotkę, napis lub rysunek albo wystawia je na widok publiczny w innym miejscu bez zgody zarządzającego tym miejscem, podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny”. Grzywna wynosi w tym przypadku nawet do 5 tys. złotych.

Zakaz niszczenia

Należy również pamiętać, że materiały wyborcze są chronione prawem. O niszczeniu, zaklejaniu plakatów wyborczych mówi kodeks wykroczeń w artykule 67 § 1. „Kto umyślnie uszkadza lub usuwa ogłoszenie wystawione publicznie przez instytucję państwową, samorządową albo organizację społeczną lub też w inny sposób umyślnie uniemożliwia zaznajomienie się z takim ogłoszeniem, podlega karze aresztu albo grzywny (do 5 tys. złotych)”.

em24.pl