Dochody własne w czasach pandemii. Jak wypadły samorządy z powiatu ząbkowickiego? [ranking]

zdjęcie ilustracyjne fot.: freepik

Rok 2020 był wyjątkowo trudny dla wszystkich, włączając w to samorządy terytorialne. Pandemia COVID-19 miała także ogromne znacznie dla finansów samorządowych.

Z jednej strony kryzys, będący skutkiem zamykania gospodarki z przyczyn sanitarno-epidemiologicznych, zmniejszył dochody budżetowe. Wynikało to nie tylko z niższych wpływów podatkowych płaconych przez firmy czy tracących część dochodów mieszkańców, ale także np. ze zmniejszenia wpływów ze sprzedaży biletów komunikacji miejskiej czy z presji przedsiębiorców na przyznawanie zwolnień z podatku od nieruchomości czy obniżanie stawek czynszowych w lokalach komunalnych. Z drugiej strony rosły niektóre wydatki, np. związane z dezynfekcją ulic, budynków publicznych, dodatkowym wyposażeniem niezbędnym dla zdalnego nauczania czy zwiększonymi dopłatami do transportu publicznego.

Publicyści Pisma Samorządu Terytorialnego „Wspólnota” przygotowali ranking, w którym nie przedstawiają co prawda całościowej analizy skutków pandemii dla finansów gmin, powiatów i województw, ale przyglądają się jak w ostatnim roku zmieniła się wielkość dochodów własnych samorządów w porównaniu z 2019 rokiem. - Trzeba przy tym pamiętać, że wynikała ona nie tylko ze zmian gospodarczych będących następstwem pandemii i polityki lockdownów. Była także pokłosiem zmian w polityce podatkowej, a zwłaszcza ewolucji przepisów dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych. Bardzo trudno precyzyjnie oddzielić od siebie te dwa czynniki. Nie próbujemy tego robić, ograniczając się tylko do stwierdzenia, jaki był łączny efekt tych procesów - mówią autorzy rankingu.

W skali całego sektora samorządowego dochody własne (w cenach stałych) spadły w roku 2020 w porównaniu z poprzednim o nieco ponad 2 proc. To niewielki spadek, znacznie mniejszy niż prognozowany przez wielu ekspertów oczekujących bardziej apokaliptycznych rozmiarów skutków finansowych zamykania gospodarki. - Być może te poważniejsze konsekwencje są jeszcze przed nami, ale w 2020 roku zmiana w tym zakresie była bardzo umiarkowana - dodają.

W powiecie ząbkowickim największy spadek dochodów własnych w odniesieniu do 2019 roku zanotowała najmniejsza gmina Ciepłowody. To spadek o ponad 7 proc. Tylko 143 samorządy spośród 1533 gmin wiejskich w kraju zanotowały większą stratę z dochodów PIT i CIT. Z czego to wynika?

- Jednym z powodów był m.in. brak zainteresowania kupnem działek na ul. Spokojnej, które planowaliśmy sprzedać i dochód z których mieliśmy wpisany w plan dochodów. Drugi powód to niższa opłata eksploatacyjna otrzymana z kopalni Targowica. Zakładaliśmy, że będzie to kwota 230 tys. zł, a otrzymaliśmy połowę mniej, co dla naszego małego budżetu jest kwotą znaczącą. W 2019 roku ta opłata była większa. Oczywiście do niższych dochodów przyczyniła się także pandemia koronawirusa. Byli przedsiębiorcy, którym umorzyliśmy podatki, były też firmy, które ze względu na koronawirusa zawiesiły swoje funkcjonowanie, bądź funkcjonowały w ograniczonym zakresie, a pokłosiem tego były mniejsze wpływy do budżetu aniżeli zakładaliśmy - wyjaśnia Łukasz Białkowski, wójt Ciepłowód.

Mimo trudnego okresu, rok z nadwyżką dochodów własnych w porównaniu do roku wcześniejszego zanotowały dwie gminy - to gmina Bardo, gdzie nadwyżka wyniosła 0.19 proc. i gmina Ząbkowice Śląskie, gdzie nadwyżka wyniosła 0.96 proc. 

- Gmina Ząbkowice Śląskie odnotowała w 2020 roku wzrost dochodów własnych o 0.96 proc. w stosunku do roku 2019 ze względu na kilka aspektów związanych bezpośrednio z rozwojem całej gminy Ząbkowice Śląskie. Na uzyskanie tak dobrego wyniku miał wpływ rozwój budownictwa zarówno jednorodzinnego jak i wielorodzinnego, sprzedaż nieruchomości należących do gminy jak i w obrocie prywatnym oraz coraz większa liczba podmiotów gospodarczych, które prowadzą swoją działalność w gminie Ząbkowice Śląskie. To wszystko wpływa na większe wpływy podatkowe. Cieszy również fakt, że w przedstawionym rankingu jesteśmy liderem w okręgu wałbrzyskim i znajdujemy się na szóstym miejscu w województwie dolnośląskim. Nie był to łatwy rok, ale jak widać udało się go udanie zakończyć - mówi Marcin Orzeszek, burmistrz Ząbkowic Śląskich.

Zmiana wielkość dochodów własnych samorządów w 2020 roku w porównaniu z 2019 rokiem w gminach powiatu ząbkowickiego:

em24.pl