„Tu rodziła się »Solidarność« Rolników”. W środę otwarcie wystawy plenerowej w Ząbkowicach Śląskich

Wystawy przygotowane przez Instytut Pamięci Narodowej odbywają się na terenie miast w całym kraju fot.: IPN

Z okazji 40-lecia powołania NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność", IPN przygotował wystawę plenerową. Będzie można zobaczyć ją na ząbkowickim rynku.

Wystawa „Tu rodziła się »Solidarność« Rolników" przedstawia rolę, jaką odgrywały niezależne związki rolnicze we wspólnym wysiłku narodu w dążeniu do przeprowadzenia demokratycznych przemian w Polsce. Jej uroczyste otwarcie będzie miało miejsce na ząbkowickim rynku w środę 19 maja 2021 roku o godz. 12. 

Jak powstawała rolnicza „Solidarność”

W chwili podpisania Porozumień Sierpniowych 1980 r. i powstania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” w całym kraju zaczęły powstawać analogiczne do struktur pracowniczych, związki zawodowe skupiające rolników indywidualnych. Wykształciły się trzy główne nurty: NSZZ „Solidarność Wiejska”, NSZZ „Solidarność Chłopska” oraz Związek Producentów Rolnych. Tymczasem władze konsekwentnie odmawiały rolnikom prawa do rejestracji niezależnych związków, argumentując, że możliwa jest tylko rejestracja związków zawodowych pracowników uspołecznionych zakładów pracy, a nie właścicieli gospodarstw indywidualnych, którzy w ocenie państwa byli prywatnymi przedsiębiorcami. Związki zawodowe „Solidarności Wiejskiej" i „Solidarności Chłopskiej" od jesieni 1980 roku działały nielegalnie w różnych miejscowościach Dolnego Śląska i Śląska Opolskiego. Aktywnie wspierały duże protesty rolnicze w Ustrzykach Dolnych, Rzeszowie i Bydgoszczy. Organizowały one również własne akcje jak np. głodówkę w Świdnicy. Strajki jednoznacznie wskazywały na determinację polskiej wsi w celu zalegalizowania związku, a w dalszej perspektywie były walką o wprowadzenie zmian w polityce władz PRL wobec rolnictwa.

Działacze Solidarności Rolniczej Dolnego Śląska i Śląska Opolskiego wzięli czynny udział w ogólnopolskim proteście przeciwko brutalności rządu, który przyzwolił na interwencję milicji podczas posiedzenia Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy w której uczestniczyła delegacja „Solidarności" . W efekcie wywartej presji doprowadziło to 12 maja 1981 r. do rejestracji NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność".

Instytut Pamięci Narodowej