„Będziemy musieli mocno zastanowić się nad inwestycjami, z których dziś się cieszymy”

Łukasz Białkowski pełni funkcje wójta gminy Ciepłowody od 2014 roku fot.: mp

O rekordowych dofinansowaniach, problemach związanych z mniejszym wpływem z PIT, a także epidemią koronawirusa rozmawiamy z Łukaszem Białkowskim, wójtem Ciepłowód.

Express-Miejski.pl: Mamy niespełna połowę roku, a gmina Ciepłowody pozyskała już dofinansowania na łączną kwotę prawie 10 mln zł. Paradoksalnie można rzec, że pomimo epidemii związanej z koronawirusem, jest to najlepszy okres samorządu w ostatnich latach?

Łukasz Białkowski: Odkąd pełnię funkcję wójta, to każdego roku staramy się dokonywać inwestycji na miarę naszego budżetu i biorąc pod uwagę potrzeby mieszkańców. Sięgamy po dofinansowania oraz dotacje wszędzie, gdzie jest to możliwe biorąc pod uwagę nasze możliwości finansowe. Jesteśmy małym samorządem, ale nie marnujemy czasu i cały czas się rozwijamy. 2020 rok jest dla nas rzeczywiście wyjątkowym, bo najbogatszym w historii gminy jeśli chodzi o wsparcie zewnętrzne. Do chwili obecnej pozyskaliśmy prawie 11 mln zł (w tym 2.5 mln zł z tej kwoty dla gminy partnerskiej, z którą gmina realizuje jeden z projektów), czyli mniej więcej tyle, ile rocznie wynosi nasz budżet. Łączna wartość wszystkich inwestycji to kwota około 15 mln zł i ciężko znaleźć w okolicy inny, tak mały samorząd, który w tym roku będzie realizował zadania inwestycyjne na taką kwotę.

Express-Miejski.pl: Które z tych inwestycji cieszą wójta najbardziej?

Łukasz Białkowski: Ciężko wyróżnić jedno zadanie. Na pewno cieszy fakt, że są to różnorodne inwestycje. Wraz z gminą Ziębice będziemy realizować projekt dotyczący modernizacji systemów grzewczych, którego łączna wartość wynosi ponad 7 mln zł, a cała kwota dofinansowania to blisko 6 mln zł. Uważam, że jest to bardzo ważna inwestycja z punktu widzenia mieszkańców, którzy na korzystnych warunkach będą mogli dokonać wymiany źródła ciepła na nowoczesny kocioł na pellet, czy też elektryczny. Dzięki pozyskanym środkom możemy pomóc mieszkańcom w inwestowaniu w ich własne nieruchomości i będzie to pomoc wymierna. Jest to również istotne zadanie ze środowiskowego punktu widzenia.

Pozyskaliśmy również dofinansowanie z Funduszu Dróg Samorządowych na przebudowę ulicy Osiedle. Planujemy przebudowę całego ciągu komunikacyjnego łącznie z wymianą oświetlenia, chodników i budową kanalizacji deszczowej oraz ściekowej. Chcemy zrobić tam drogę z prawdziwego zdarzenia na miarę dużego miasta i będzie to kolejna duża inwestycja, jak na tak małą gminę.

Będziemy też realizować zadanie o wartości niemal 4 mln zł (dofinansowanie blisko 2 mln zł) polegające na I etapie budowy kanalizacji w miejscowościach Dobrzenice i Ciepłowody. Inwestycja ta cieszy szczególnie, dlatego że jej budowa planowana jest w największych miejscowościach naszej gminy, a dodatkowo w samorządzie mówiło się o niej od wielu lat, a teraz to dzięki nam staje się realna. Na realizację tego zadania pozyskaliśmy wsparcie finansowe na poziomie 50 proc. wartości inwestycji i jest ono najwyższe z możliwych jeśli chodzi o ten program. Chcę jednak zauważyć, że dofinansowania, które gminy otrzymują teraz są procentowo znacznie mniejsze niż te, otrzymywane w latach poprzednich, stąd też konieczne jest zaangażowanie większych środków z budżetu gminy.

Express-Miejski.pl: W związku z tym potrzebny będzie kredyt?

Łukasz Białkowski: Jeśli chodzi o mniejsze zadania będziemy zaciągać kredyty inwestycyjne, które po rozliczeniu zadania i przelaniu kwoty dofinansowania na nasze konto zwrócimy do banku. W przypadku większych zadań konieczne będzie zaciągnięcie kredytu już na dłuższy okres, który będziemy systematycznie spłacać. W tym miejscu chcę podkreślić, że w ubiegłej kadencji spłacaliśmy spory kredyt, który kosztował nas dużo wyrzeczeń, jednak dziś mogę z czystym sumieniem powiedzieć, że jesteśmy praktycznie bez zadłużenia, a wykonywaliśmy duże inwestycje przez ostatni okres. Dzięki temu możemy realizować coraz większe inwestycje z buforem bezpieczeństwa. Uważam, że ten rok pokazuje, że jako samorząd potrafimy funkcjonować na bardzo wysokim poziomie, zarówno administracyjnym, ale także inwestycyjnym.

Express-Miejski.pl: A jeśli chodzi o mniejsze inwestycje? Co jest w planach na kolejne miesiące?

Łukasz Białkowski: Złożyliśmy wniosek na realizację kolejnego etapu remontu świetlicy wiejskiej w Piotrowicach Polskich w ramach Programu Odnowy Wsi. Oczekujemy na jego rozstrzygnięcie. W ubiegłych latach udawało nam się pozyskać środki, więc liczę, że w tym roku będzie podobnie. Jest to inwestycja na kwotę prawie 100 tys. zł. Ponadto szykujemy wniosek na dofinansowanie demontażu, transport i unieszkodliwianie wyrobów azbestowych. Z rządowej dotacji zakupiliśmy też 10 laptopów dla uczniów naszej szkoły i złożyliśmy kolejny wniosek, o kolejne środki na sprzęt elektroniczny. W ubiegłym roku przekazaliśmy też do szkoły 10 tabletów, więc cały czas inwestujemy w edukację naszych najmłodszych mieszkańców. Mamy też swoje mniejsze inwestycje, które były zaplanowane w budżecie, także w ramach funduszu sołeckiego i one też już są w trakcie realizacji bądź ich realizacja rozpocznie się za moment.

Express-Miejski.pl: Spotykamy się dzień po tym, jak premier Mateusz Morawiecki ogłosił czwarty etap odmrażania gospodarki jeśli chodzi o sytuację związaną z epidemią koronawirusa, która odcisnęła swoje piętno na przedsiębiorcach, a co za tym idzie również samorządach. Gmina Ząbkowice Śląskie poinformowała, że udział w podatku PIT, który otrzymuje z budżetu państwa tylko za kwiecień 2020 roku zmniejszył się o 850 tys. zł w porównaniu z kwietniem ubiegłego roku. A jak to wygląda w gminie Ciepłowody?

Łukasz Białkowski: Nie jesteśmy w tym przypadku wyjątkiem i również u nas pojawiają się obawy, jak będzie wyglądała sytuacja końcem roku i czy nie pojawi się problem z opłatami bieżącymi, na które nie można pozyskać dofinansowania, wziąć kredytu czy też pożyczki. Wpływy do budżetu z PIT w pierwszym okresie roku (do końca marca) były niższe o około 140 tys. zł niż zakładał plan, a warto przypomnieć, że w okresie styczeń-luty epidemii koronawirusa w Polsce nie było. Może się więc okazać, że w kolejnych miesiącach wpływy będą jeszcze niższe niż zakładaliśmy, a końcem roku różnica między zakładanymi dochodami, a rzeczywistymi wyniesie nawet ponad pół miliona złotych. Jeśli ta kwota nie zostanie nam zwrócona, to będzie to dla nas spory problem i będziemy musieli mocno zastanowić się nad tymi inwestycjami, z których dziś się cieszymy. Jako samorząd widać, że radzimy sobie bardzo dobrze, ale pewnych rzeczy, na które nie mamy wpływu, nie jesteśmy w stanie przeskoczyć.

Jesteśmy małą gminą i niestety małe samorządy w tej trudnej sytuacji będą miały największy ciężar do udźwignięcia. Najszybciej stracimy płynność finansową, bo mamy wydatki bieżące wyliczone niemal co do złotówki i nie mamy możliwości przeorganizowania np. gminnego systemu oświaty, gdyż jest on zorganizowany w sposób najbardziej ekonomiczny. Jeśli chodzi np. o redukcję etatów w administracji, to także nie jest to możliwe. W urzędzie pracuje zaledwie 14 osób. Już są momenty, że pojawiają się braki kadrowe, a w planach mamy inwestycje, które będą wymagały dodatkowego zaangażowania, aby przeprowadzić je sprawnie. Liczę, że w zakresie kraju uda się tak zorganizować finanse, że pieniądze wrócą do samorządów, bo mówiąc szczerze, bez tej kwoty funkcjonowanie będzie niesamowicie trudne i będzie sporą przeszkodą do rozwoju inwestycyjnego, który sobie zaplanowaliśmy.

Jak popatrzymy na nasz skromny budżet to próżno szukać tam wolnych środków na zadania inwestycyjne, na które pozyskaliśmy dofinansowania. Oprócz kredytu wkład własny na inwestycje będziemy starali się pozyskać poprzez odzyskiwanie VAT-u od wcześniej zrealizowanych inwestycji, nawet do dziesięciu lat wstecz. Wygraliśmy też wszystkie sprawy sądowe z Polskimi Kolejami Państwowymi o odprowadzanie podatku za grunty, które zajmowała kolej na naszym terenie. Są to dodatkowe wpływy, których nie było widać w projekcie budżetu. Staramy się do tematu podejść jak najlepiej pod względem administracyjnym i osiągnąć najlepszy wynik finansowy. Nie zlecamy tego zadania firmie zewnętrznej, robimy to sami i odzyskujemy, jak dla nas, spore kwoty. Dzięki temu nasze społeczeństwo nie ucierpiało na podatkach, a my ściągnęliśmy pieniądze od instytucji, które dotychczas tych podatków nie płaciły i w ten sposób staramy się nadrabiać mniejsze wpływy z podatków.

Express-Miejski.pl: Jak wyglądają statystyki jeśli chodzi o mieszkańców gminy Ciepłowody w zakresie zachorowań i odbywania kwarantanny w związku z epidemią koronawirusa?

Łukasz Białkowski: Na szczęście do tej pory zachorowań u nas nie było i oby tak zostało. Osoby, które były lub są objęte kwarantanną to przede wszystkim osoby, które w tym trudnym okresie wracają do domu z zagranicy. Są to jednak sporadyczne przypadki w skali powiatu, gdyż statystyki mówiły o kilku, czasem kilkunastu osobach z naszej gminy, które musiały odbyć dwutygodniową izolację.

Express-Miejski.pl: Jakie kroki podjęła gmina Ciepłowody, aby zwiększyć bezpieczeństwo mieszkańców w walce z epidemią koronawirusa?

Łukasz Białkowski: Wszystkie instytucje naszej gminy, zarówno urząd, parafia, straże pożarne jak i klub piłkarski położyły bardzo mocny nacisk na wytyczne, które otrzymywaliśmy. Nie kwestionowaliśmy, czy są one słuszne, czy nie, tylko wszyscy się do nich stosowaliśmy. Prowadziliśmy kampanię informacyjną zarówno w kościele, jak i za pośrednictwem straży pożarnej, naszej administracji aby do każdego mieszkańca dotarły najistotniejsze informacje odnośnie epidemii. Jako społeczeństwo zachowaliśmy się odpowiedzialnie. Zdarzały się co prawda pojedyncze interwencje policji na naszym terenie w związku z niestosowaniem się do wytycznych i zaleceń jeśli chodzi o mieszkańców, ale były one rzadkie.

Wszystkie instytucje, z których mieszkańcy korzystają zostały wyposażone w środki dezynfekcyjne, a dodatkowo symbolicznie ufundowaliśmy dla każdego mieszkańca maseczkę wielokrotnego użytku, które rozdawali radni. Zarówno urząd, jak i inne instytucje były dostosowane do odgórnych zaleceń, jakie otrzymywaliśmy.

Express-Miejski.pl: W związku z epidemią koronawirusa odwołano wiele imprez kulturalno-rozrywkowych. Nasuwa się zatem pytanie, co z dożynkami w gminie Ciepłowody i innymi imprezami zaplanowanymi na kolejne miesiące?

Łukasz Białkowski: Wszystkie imprezy zaplanowane do końca roku zostały przez nas odwołane. Decyzje musieliśmy podjąć we wcześniejszym okresie, gdyż umowy które zawarliśmy z różnymi podmiotami na organizację poszczególnych wydarzeń kulturalnych w naszej gminie były tak skonstruowane, że odkładając decyzję w czasie moglibyśmy narazić się na straty finansowe w postaci zadośćuczynienia podmiotom, które zastrzegają sobie przynajmniej 50 proc. wartości wynagrodzeń w przypadku odwołania imprezy. Decyzję podjęliśmy zatem wcześniej, nie mając wiedzy, co będzie za tydzień, miesiąc, dwa, czy pół roku, aby być fair wobec naszych partnerów. Dożynki, czyli największe święto naszej gminy, w tym roku ograniczą się u nas tylko do mszy świętej dziękczynnej za plony. Umowę z zespołem disco-polo, który miał być główną atrakcją imprezy udało nam się przenieść na kolejny rok, dzięki czemu nie ponieśliśmy też żadnych strat finansowych wynikających z odwołania koncertu.

Express-Miejski.pl: Zaoszczędzone pieniądze z braku imprez kulturalno-rozrywkowych zostaną zagospodarowane na wkład własny do inwestycji?

Łukasz Białkowski: Jeśli chodzi o organizację wydarzeń kulturalno-rozrywkowych to chciałbym podkreślić, że nie robimy imprez, na których bawimy się nadzywczajnie. Dla nas dożynki są przede wszystkim świętem gminy, bo jesteśmy gminą typowo rolniczą i muszą one różnić się od innych wydarzeń w naszej gminie. Wydatki ponoszone na organizację święta plonów od wielu lat utrzymują się u nas na podobnym poziomie i co roku wydajemy na nie około 40 tys. zł. W tym roku te środki pozostaną w budżecie gminy i najprawdopodobniej zostaną wydatkowane jako część naszego wkładu własnego do inwestycji.

Express-Miejski.pl: I na koniec. Czego życzyć wójtowi gminy na drugą połowę roku?

Łukasz Białkowski: Na pewno zdrowia i przeprowadzenia wszystkich inwestycji, które sobie zaplanowaliśmy na ten rok. Oby przebiegły bez komplikacji, a mieszkańcy mogli zobaczyć rzeczywiste efekty naszej pracy administracyjnej.

Express-Miejski.pl: Dziękuję za rozmowę.

em24.pl