Realizują się wielomilionowe projekty. Wkopanie symbolicznej kapsuły czasu na Twierdzy Srebrna Góra

Realizują się wielomilionowe projekty. Wkopanie symbolicznej kapsuły czasu na Twierdzy Srebrna Góra fot.: em24.pl

Zobacz wszystkie zdjęcia w galerii

9 marca na terenie srebrnogórskiej twierdzy dokonano oficjalnego wkopania kapsuły czasu jako symbolu rozpoczęcia realizacji wielomilionowych projektów.

Symboliczne wydarzenie poprzedziła konferencja prasowa dotycząca projektu pn. Rewitalizacja dla potrzeb kulturalno-edukacyjnych zdegradowanych i niedostępnych części Pomnika Historii Twierdzy Srebrna Góra. Wśród zaproszonych gości byli m.in. marszałek województwa dolnośląskiego Cezary Przybylski, Bartosz Żmuda - inspektor nadzoru, Andrzej Domański - prezes zarządu INVENI Sp. z o.o sp. k oraz Jerzy Stiller - prof. zw. na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Głos zabrali także gospodarze obiektu - Emilia Pawnuk, prezes spółki Twierdza Srebrna Góra, która przywitała gości, wójt gminy Stoszowice Paweł Gancarz oraz Grzegorz Basiński, pełniący rolę kierownika ds. remontowo-konserwatorskich na obiekcie.

- Aktualnie na terenie twierdzy znajdują się trzy ekipy budowlane. Każdy pracuje nad czymś innym. Wiele się dzieje, mnóstwo zmian jest już widocznych,
wiele ton gruzu zostało z wnętrza twierdzy wywiezionych. Problemy jakie napotykamy staramy się zwalczać na bieżąco mimo przeciwności losu i sytuacji
na świecie i jesteśmy bardzo mocno zdeterminowani, aby w kwietniu 2024 roku móc cieszyć się z zakończenia realizacji tego wielomilionowego projektu - mówiła
na wstępie Emilia Pawnuk, prezes Twierdzy Srebrna Góra, witając wcześniej zaproszonych gości.

Wójt Paweł Gancarz zaznaczał, że gmina Stoszowice jest małym, wiejskim samorządem, która posiada budżet na poziomie 20 mln zł wydatków majątkowych, a już teraz na terenie gminnej spółki będa trwały prace oscylujące na poziomie 50 mln zł, niejako przedstawiając skalę zjawiska. - Mamy to dobro, że mamy tak wspaniały zabytek na naszym obszarze. Kiedyś na jego budowę składało się ówczesne gigantyczne państwo pruskie, dziś to zadanie spadło na barki małego, wiejskiego samorządu. Dla gminy jest to gigantyczny wysiłek, ale staramy się temu podołać. Nie byłoby to możliwe gdyby nie zaangażowanie wielu osób, w tym m.in. marszałka Cezarego Przybylskiego, który niejako jest ojcem chrzestnym tego obiektu. Regularnie aplikujemy o środki zewnętrzne z różnych źródeł w tym także z urzędu marszałkowskiego i gdyby nie wsparcie zewnętrzne to realizacja tak ogromnej inwestycji nie byłaby możliwa [...] - mówił włodarz.

Dodawał, że pojawiają się trudności wynikające z potrzeb lokalnej
społeczności. Mieszkańcy gminy mają bowiem nieco inne, bardziej cywilzacyjne potrzeby jak kanalizacje, wodociągi, drogi czy chodniki. - Niekoniecznie, to co
jest realizowane na Twierdzy wpisuje się w to, co jest najbardziej potrzebne lokalnej społeczności. Niemniej jednak czujemy potrzebę czasu, widzimy gigantyczny potencjał tego obiektu, korzystamy z możliwości pozyskania środków zewnętrznych i środków europejskich i wiemy, że jeśli nie wykorzystamy tej szansy, to nie wykonamy tego kroku milowego, który jest przed nami. Dzięki dużemu wsparciu osób, które wyłączyły ten obiekt spoza bieżącej polityki i widzą też szansę dla rozwoju regionu w naszych działaniach, jest to możliwe - mówił.

Marszałek Cezary Przybylski wskazywał na ogromną ilość osób odwiedzających obiekt i dodawał, że po realizacji projektu Twierdza Srebrna Góra będzie
jeszcze bardziej atrakcyjnym miejscem, mającym do zaoferowania gościom i turystom szereg atrakcji i udogodnień.

Zakres projektu obejmuje przede wszystkim adaptację wnętrz dawnych dzieł obronnych, jak i odtworzenie historycznej komunikacji między nimi poprzez odbudowę mostów fortecznych, bram i potern (tuneli).

- Odbudowa tej historycznej komunikacji jest podstawą. [...] Wszystko zostanie odtworzone metodami historycznymi [...] - mówił Grzegorz Basiński, kierownik ds. remontowo-konserwatorskich.

Najbardziej spektakularnym elementem zadania jest rekonstrukcja największego mostu z obronną częścią zwodzoną, wysokiego na 12.5 metra, zbudowanego z drewna modrzewiowego o przekroju belek 32x32. Dopiero po odbudowie tego mostu będzie można przejechać ciężkim sprzętem na Bastion Górny. - Prawdopodobnie powstanie on już do końca tego roku - kontynuuje Basiński i dodaje, że to co najcenniejsze, to fakt, że wszyscy odwiedzający obiekt przez najbliższy czas będą widzieli efekty prac na własne oczy. - Chcemy wyznaczyć punkty, gdzie te prace będzie można oglądać, aby to też była jednak z atrakcji dla zwiedzających - mówi.

Dzięki realizacji projektu w kwietniu 2024 roku dla zwiedzających zostanie udostępnione 100 proc. nowej trasy zwiedzania bogatej w różnego rdzaju atrakcje dla osob w każdym wieku. Powstaną tu m.in. trzy punkty widokowe (685 m.n.p.m) na niemal wszystkie pasma górskie Sudetów Środkowych. Corównież istotne, do tarasów oraz podziemnych kazamat zapewniony zostanie dostęp dla osób niepełnosprawnych.

Tematem przewodnim planowanych ekspozycji na terenie otwartym i w kazamatach jest: Jak 250 lat lat temu zbudowano Twierdzę w Srebnrnej Górze. Cały program i atrakcje będą dostosowane dla każdej grupy wiekowej, również dla najmłodszych, a nawet rodzin m.in. przez tzw. glamping, czyli nocleg w historycznych warunkach, czy froteczną strefę zabaw dla dzieci.

Lazaret Bastionu Górnego stanie się salą wielofunkcyjną, gdzie będą odbywały się warsztaty rzemieślinicze, poazy, wystawy czasowe, konferencje oraz
imprezy kulturalne - to własnie będzie działo się cały rok w tych klimatycznych wnętrzach dawnego szpitala Twierdzy. Elewacja Lazaretu Bastionu
Górnego odzyska również kamienne lico oraz izolacje przeciwwodne. Do lipca 2023 roku Kawalier i Lazaret Bastionu Górnego będą posiadały stolarkę
okienną i drzwiową, ogrzewanie, wentylację, toalety i podziemne połączenie przechodzące przez dawny browar i studnię głębokości 55 m. W odgruzowanej
fosie Lazaretu będzie można uczestniczyć w pokazach dawnych technik wznoszenia konstrukcji mostowych.

Kawalier zamieni się w miejsce nauki i rozrywki. W ramach projektu powstaną tu makiety, dioramy, ogromny stół multimedialny i sala kinowa.
Wszysto zwiazane będzie z tematem przewodnim - jak 250 lat temu zbudowano Twierdzę w Srebrnej Górze, drugą największa górską twierdzę w Europie.

- Twierdza od 2004 roku jest Pomnikiem Historii. Wówczas znalazła się w elitarnym gronie 30 obiektów w skali kraju, dziś mamy ich już ponad 100. od
tamtego czasu twierdza powoli, ale sukcesywnie jest remontowana. Dotychczas z różnego rodzaju źródeł w obiekt zainwestowano około 20 mln zł, po to,
żeby zatrzymać stan katastrofy budowlanej [...]. Dzięki temu dofinansowaniu, o którym dzisiaj mówimy, będziemy mogli wykonać dwukrotnie większy zakres
robót niż przez minione 20 lat i przede wszystkim nie będą to prace, które zabezpieczą obiekt dla następnych pokoleń, ale spowodują otwarcie ponad 100
proc. nowych powierzchni dla zwiedzających i przedstawienie najcenniejszych wartości tego obiektu [...] - informuje Grzegorz Basiński.

O specyfice prowadzenia robót budowalnych na Twierdzy Srebrna Góra opowiedział Bartosz Żmuda - inspektor nadzoru CREOPROJECT sp. z o.o., wskazując m.in. na trudności logistyczne. Poruszył też kwestię bezpieczeństwa pracowników, którzy wykonują prace, wspomniał o znaleziskach archeologicznych, na które natrafiają prowadzący roboty, o zieleni inwazyjnej, zabezpieczeniu przed wodą, a także technologią budowy, która nie jest stosowana powszechnie. Prof. zw. Jerzy Stiller wskazał natomiast jak powinno wyglądać nowe życie fortyfikacji, już po przeprowadzonych pracach i w jaki sposób obiekt powinien funkcjonować, aby zachować swoją wyjątkowość oraz podłoże historyczne. Wszyscy goście podkreślali ogromne zaangażowanie spółki oraz samorządu w rozwój Twierdzy i wyrażali nadzieję na powodzenie realizacji wielomilionowych projektów.

Na projekt pn. Rewitalizacja dla potrzeb kulturalno-edukacyjnych zdegradowanych i niedostępnych części Pomnika Historii Twierdzy Srebrna Góra spółka otrzymała rekordowe dofinansowanie z Funduszy Norweskich w kwocie ponad 15 mln zł. Wartość projektu oscyluje na blisko 22 mln zł. O specyfice projektu kulturalnego dofinansowanego z Funduszy EOG na przykładzie srebrnogórskiej twierdzy mówił Andrzej Domański, prezes zarządu INVERNI Sp z.o.o Sp. k, z którą Twierdza Srebrna Góra ściśle współpracowała przy składaniu wniosku o środki zewnętrzne.

Koneferencję zakończyło odczytanie aktu erekcyjnego przez prezes Emilię Pawnuk, pod którym swoje podpisy złożyli zaproszeni goście. Akt erekcyjny wraz z ulotkami, biuletynem informacyjnym gminy Stoszowice, opisem inwestycji, magnesem, przewodnikiem po Srebrnej Górze oraz grupowym zdjęciem pracowników twierdzy zakopano w dolnej kondygnacji Kawaliera. Historyczny moment poprzedził symboliczny wiwat z broni czarnoprochowej.

em24.pl