Czytelnia Expressu-Miejskiego. Mariusz Szczygieł „Zrób sobie raj”

Czytelnia Expressu Miejskiego fot.: Express-Miejski.pl

Zobacz wszystkie zdjęcia w galerii

Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich w Ząbkowicach Śląskich nawiązało współpracę z portalem Express-Miejski. Tak zrodził się cotygodniowy cykl zatytułowany Czytelnia Expressu - Miejskiego, gdzie bibliotekarze polecają najciekawsze pozycje literackie, po które może sięgnąć każdy użytkownik portalu. Książki opatrzone są komentarzami osób mających już lekturę za sobą. Podana jest także informacja, w których bibliotekach na naszym terenie są one dostępne. W dzisiejszej odsłonie interesującą lekturę na długie mroźne wieczory poleca Wioletta Paszkowska.

Państwo nie jest instytucją boską, wszechwiedzącą i wszechmocną, jak to sobie wyobrażał Hegel, lecz instytucją ludzką, a niekiedy bardzo ludzką, z wszelkimi słabościami, ale i doskonałościami tych ludzi, którzy ją organizowali i którzy nią kierują /Tomasz Masaryk, pierwszy prezydent Czechosłowacji/

Mariusz Szczygieł to znany dziennikarz i reporter, który mówi o sobie, że jest zafascynowany czeską historią i kulturą, co znajduje odbicie w jego twórczości.

„Zrób sobie raj” to kolejna książka tego autora (poprzednia to „Gottland”, 2006) dotycząca społeczeństwa czeskiego. Książka otrzymała bardzo dobre recenzje krytyków zarówno czeskich jak i polskich. W 2011 roku była nominowana do najbardziej prestiżowej polskiej nagrody literackiej – Nike, w kategorii reportaż.

„Zrób sobie raj” to mozaika tekstów, na którą składają się wywiady z przedstawicielami czeskiej współczesnej kultury i sztuki, zapiski ze spotkań i rozmów ze zwykłymi ludźmi oraz spostrzeżenia autora wynikające z tych rozmów na temat różnic miedzy Polakami a Czechami w stosunku do takich spraw jak np. bohaterstwo, granice wolności w sztuce, autorytety, Bóg, wiara i religia, śmierć i dużo innych. Różnice te powodują, że mentalność naszych południowych sąsiadów bardzo różni się od polskiej i tym samym wzbudziła moją ciekawość. Niektóre ze zjawisk społecznych występujących w Czechach były dla mnie nawet szokujące, jak na przykład opisywana przez autora pogłębiająca się tendencja do odrzucania potrzeby pochówku zmarłych.

Pomimo, że tematy poruszane w kolejnych rozdziałach często są poważne, to książka zawiera też sporą dawkę humoru. Szczególnie we fragmentach dotyczących spraw obyczajowych. Jeden z bohaterów wywiadu, Egon Bondy zapytany kiedyś o swoją znajomość z ówczesnym prezydentem Vaclavem Havlem, odpowiedział, że w swoim czasie mieli wspólną kochankę i raz minęli się na korytarzu jej mieszkania.

Swoboda obyczajów w stosunkach damsko-męskich oraz brak zahamowań w ich upublicznianiu to kolejna różnica miedzy Polakami i Czechami. W Polsce uchylenie rąbka tajemnicy na temat kochanki/a znanej postaci potrafi wywołać prawdziwą burzę w mediach, jak to było na przykład w sprawie Ryszarda Kapuścińskiego.

Wśród osób, z którymi M. Szczygieł przeprowadził wywiady znajdują się przede wszystkim ekscentryczni artyści o niebanalnych życiorysach i często kontrowersyjnych poglądach. Znajdujemy tu wywiad z fotografem Janem Saudkiem, wspomnianym wcześniej poetą bardzo oryginalnego nurtu poezji tzw. fekalizmu, a jednocześnie filozofem Egonem Bondym, rzeźbiarzem Davidem Černym i może nie aż tak kontrowersyjną, ale z pewnością interesującą pisarką Haliną Pawlowską. Wywiady przedstawione są w formie swobodnej pogawędki, często w mieszkaniach ich bohaterów, a zadawane pytania dotyczą też życia osobistego, co nadaje im lekkości i sprawia, że czyta się je jak zajmującą opowieść.

Lektura książki Mariusza Szczygła to duża dawka wiedzy o historii naszych sąsiadów, ich współczesnej kulturze i obyczajowości podana w bardzo przystępnej i przyjemnej formie.

Jeśli ktoś jeszcze nie czytał tej książki to polecam i zapewniam, że zasłużyła sobie na wszystkie pochlebne recenzje, jakie ukazały się na jej temat.

Książkę można zaleźć w obu ząbkowickich bibliotekach -  pedagogicznej i publicznej w Ratuszu.

Koło Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Ząbkowicach Śl.